Bh. urolozi_ginje i ginekolozi_ginje na treningu o pravima i potrebama trans osoba u Bosni i Hercegovini

Kao dio programa za obilježavanje 16 dana aktivizma Sarajevski otvoreni centar (SOC) je 30.11.2019. u Sarajevu organizirao trening za urologe_inje i ginekologe_inje pod nazivom „Medicinski aspekti prilagodbe spola: O adekvatnom, trans specifičnom i inkluzivnom pružanju usluga i podrške trans osobama u procesu tranzicije“.

Edukaciju su vodili dr. Marta Bižić, specijalistkinja urologije i rekonstruktivne hirurgije (Univerzitetska dečja klinika u Beogradu, Srbija) i Jovan Džoli Ulićević, aktivista za ljudska prava transrodnih, interspolnih i rodno varijantnih osoba, trans muškarac (Trans mreža Balkan, Asocijacija Spektra, Crna Gora). Jovan je ujedno jedan od autora publikacije Medicinski aspekti prilagodbe spola: Priručnik za medicinske stručnjake_inje i zdravstvene radnike_ce o pružanju usluga i podrške trans osobama u procesu tranzicije koji je objavljen u septembru 2018. godine u izdanju Sarajevskog otvorenog centra.

Ovaj poludnevni trening je okupio 10-ak medicinskih stručnjaka_inja javnih zdravstvenih ustanova – kliničkih centara, bolnica i domova zdravlja iz Sarajeva, Tuzle, Goražda i Mostara. Učesnicima_ama su prezentirane perspektive urologije i rekonstruktivne hirurgije u medicinskoj prilagodbi spola, potrebe i iskustva, i smjernice za zaštitu reproduktivnog zdravlja rodno nenormativnih/ varijantnih, transrodnih i transpolnih osoba, kao i iskustva trans osoba iz BiH.

Voditeljica treninga, Marta Bižić, kazala je da se u Beogradu od 80-ih godina uspješno izvode zahvati prilagodbe spola te da je ključ kvalitetnih rezultata multidisciplinarni tim doktora_ica (beogradski tim za transrodna stanja). Tokom izlaganja hirurških tehnika rekonstrukcije genitalija, napomenula je važnost otvorene i informisane komunikacije sa pacijetima_cama tokom cijelog procesa.

Jedan od učesnika treninga, dr. Igor Hudić, ginekolog, subspecijalist humane reprodukcije sa UKC Tuzla, napominje da ovo nije prvi put da se susreće sa tematikom te ističe važnost adekvatnog obezbjeđenja reproduktivnih opcija/ zaštite reproduktivnog zdravlja osobama koje su u procesu prilagodbe spola. Svi učesnici_e ističu potrebu osiguranja usluga medicinske prilagodbe spola u BiH – educiranja doktora_ica i kapacitiranja klinika i bolnica te se nadaju produbljivanju znanja i daljoj razmjeni iskustava o ovoj problematici, kako bi najadekvatnije odgovorili na potrebe trans osoba.

Do sada su održane edukacije za psihologe_inje i psihijatre_ice domaćeg zdravstvenog sistema, kao i studente_ice medicine i psihologije, a nakon ove planiraju se edukacije za specijaliste_kinje endokrinologije, kao i plastične, rekonstruktivne i estetske hirurgije, s nadom da će se intenzivirati dalji napori ka omogućavanju adekvatnih usluga medicinske prilagodbe spola i podizanju svijesti o trans identitetima, problemima, potrebama i pravima trans osoba u zdravstvenom sistemu BiH.