Sarajevski otvoreni centar iz Bosne i Hercegovine je i ove godine pripremio širok, i dosad najvidljiviji program povodom Međunarodnog dana borbe protiv homofobije i transfobije (IDAHOT). Organizovani događaji su uključivali i akcije preuzimanja javnog prostora.
Sarajevski otvoreni centar je organizovao ukupno 11 događaja, a barem jedan od njih već imam epitet „historijskog“ – tematska sjednica Zajedničeke komisije za ljudska prava Parlamentarne skupštine BiH. O ishodima ove tematske sjednice pročitajte više na ovom linku.
Organizatori su započeli program 6. maja trodnevnim seminarom „Ljudska prava LGBT osoba u kontekstu EU integracija: seminar za predstavnike_ce bh. tijela i institucija koje se bave ljudskim pravima i rodnom jednakošću, koji je podržala Ambasada Kraljevine Norveške u BiH. Tokom trodnevnog programa, vodeći eksperti_ce iz BiH, Hrvatske i Srbije su sa učesnicima_cama razgovarali sa učesnicima_cama te podijelili najbolje prakse institucionalnog rješavanja problema koji se tiču kršenja ljudskih prava LGBT osoba, u nadi da će to voditi većoj uključenosti bh. institucija.
Kampanja „Borba protiv nasilja nad mladim LGBT osobama“, koja je traje od 12. maja do 16. juna je takođe dio programa, a uključuje video spot koji govori sa kakvim se sve problemima suočeni LGBTQI učenici_ce.
Od 14. do 24. Maja, organizovano je nekoliko aktivističkih akcija u javnom prostoru, sa naglaskom na mlade LGBT osobe. U centru Sarajeva su bili postavljeni bilbordi sa univerzalnom porukom “Neka ljubi ko god koga hoće“, a organizovan je i događaj za LGBT zajednicu. Ove aktivnosti je podržala Švedska razvojna agencija (SIDA).
Drugi istaknuti događaji iz programa obilježavanja IDAHOT-a uključuju i konferenciju o istospolnim zajednicama života u BiH i konferenciju o trans* pitanjima, održane u Sarajevu od 31. maja do 2. juna. Specijalna gošća trans* konferencije je bila Susan Stryker, direktorica Instituta za LGBT studije na Univerzitetu Arizona (SAD) , autorica knjige “Transgender History”, koja je – nakon konferencije, održala predavanja u Sarajevu, Tuzli i Banjaluci.
Kao finalni događaj u okviru ovog programa, izložba “Sva ljudska bića su rođena slobodna i jednaka u dostojanstvu i pravima” je postavljena 2. juna u umjetničkoj galeriji Collegium Artisticum (Skenderija) u Sarajevu, a bila je otvorena do 12. juna. The hopes are that the exhibition will be travelling on to Serbia but there is no confirmation at this point.
Prateći Univerzalnu deklaraciju o pravima čovjeka, kao i Džogdžakarta principe UN iz 2007. godine kojima se podstiču zakonski standardi za zaštitu, odnosno ostvarivanje pune jednakopravnosti LGBT osoba, ova izložba nastoji da kroz dokumentaristički pristup, prateći aktuelno iskustvo zemalja bivše Jugoslavije, pokaže različite nivoe problematike ostvarivanja elementarnih ljudskih prava osoba koje su drugačije seksualne orijentacije od heteroseksualne. Samo zbog svoje seksualne orijentacije, koja im se pripisuje kao glavno obilježje, LGBT osobe se guraju u zonu građana i građanki drugog reda, gdje su izloženi/e često i višestrukoj diskriminaciji i relativizaciji ljudskosti.
Detaljan program možete naći ovdje.
Ambasador Kraljevine Holandije u BiH je objavio i saopštenje kao podršku IDAHOT. Cijelo saopštenje se može naći ovdje.
Kao predstavnici Nizozemske u inozemstvu, diplomati imaju ulogu u promociji prihvaćanja, emancipaciji i svjetskoj zaštiti prava homoseksualaca, biseksualaca i transrodnih osoba. To nije laka misija, jer su ta pitanja osjetljiva pitanja u mnogim zemljama i regijama. Svjesni smo toga poštujemo to. Ali, kao što sam rekao, poštivanje tradicije, kulture i religije nikada ne može biti dovoljno da bi se odbacilo načelo univerzalnosti ljudskih prava.
Čak i u zemljama koje ne kriminaliziraju homoseksualne radnje, gej ljudi su često u vrlo teškom položaju – neprihvaćeni od strane porodice, njihove vlade, ili društva u cjelini. Doista, stvarnost života može biti oštra za LGBT osobe. Oni se suočavaju s velikim preprekama da uživaju svoja ekonomska, socijalna i kulturna prava: diskriminaciju, isključenje, pa čak i agresivnost nikada nisu daleko. Ss vremena na vrijeme se događa da se čak i tamo gdje homoseksualnost više nije kazneno djelo, vlasti, kao što je policija, diskriminiraju. Na primjer, ne intervenira se pri nasilnim, homofobnih incidenatima. Ovaj jaz između pravne i činjenične zaštite ometa stvarne jednakosti.